UNAIDS, AIDS vakalarını 2030'a kadar sıfırlamayı hedefleyen Yeni Küresel AIDS Stratejisini duyurdu.
2021-2026 yıllarını kapsayan Yeni Küresel AIDS Stratejisi “Eşitsizlikleri Bitir, AIDS'i Bitir”, AIDS'i sıfırlamak hedefinde başarıya ulaşmayı engelleyen boşlukları bertaraf için eşitsizliğe mercek tutan cesur bir yaklaşım. Ancak bu yaklaşım, özellikle düşük-orta gelirli ülkelerin ihtiyaç duyacağı kaynağın nereden ve nasıl sağlanacağı konusunda, cesur olduğu oranda yaratıcı değil. Türkiye'nn #hivbilgisi sağlayıcısı ve kaynağı Kırmızı Kurdele İstanbul hem strateji belgesini hem de eksik boyutunu yorumluyor.
UNAIDS Programı Koordinasyon Kurulu, tüm ülkeleri AIDS'i 2030 yılına kadar sıfırlama konusunda teşvik etmeyi amaçlayan yeni Küresel AIDS Stratejisi 2021–2026'yı oy birliğiyle kabul etti.
2021–2026 yıllarını kapsayacak “Eşitsizlikleri Bitir, AIDS'i Bitir” temalı Küresel AIDS Stratejisi, AIDS'i sona erdirme hedefinde ilerlemeyi engelleyen sorunları işaret ederek eşitsizliğe mercek tutuyor ve AIDS'i sona erdirmek için gereken çaba ve taahhüdü temin ederek 2025 yılına kadar ulaşılması planlanan cesur yeni hedefler ve politikalar belirliyor. Bu yeni strateji 160 ülkeden 10.000'den fazla paydaş ile birlikte belirlendi.
UNAIDS İcra Direktörü Winnie Byanyima, konu hakkındaki demecinde; “Bu yıl, ilk AIDS vakalarının bildirilmesinin 40., UNAIDS'in kuruluşunun 25. yılı. AIDS'i sona erdirme konusundaki tarihi çabamızın kritik bir noktasındayız. HIV gibi, COVID-19 da bize aslında virüsün değil eşitsizliğin öldürdüğünü gösterdi. COVID-19, AIDS'i sona erdirme sürecini engelleyen mevcut eşitsizlikleri de artırdı. Bu nedenle, yeni stratejimizin özünün eşitsizliklerle mücadele olmasından gurur duyuyorum. COVID-19'u yenmek ve AIDS'i sona erdirmek hedefinde, herkes için sağlık eşitliğini sağlamak zorundayız." diyerek Yeni Küresel AIDS Stratejisinin temel noktalarını vurguladı.
Yeni Küresel AIDS Stratejisi, merkeze insanı koyuyor ve HIV ile yaşayan ve HIV'den etkilenen insanlar için sağlık ve yaşam koşullarını iyiye dönüştürmek için öncelikli eylemlerde bulunmak üzere tüm ülkeleri, toplulukları ve ortakları HIV müdahalesi boyunca ve ötesinde birleştirmeyi amaçlıyor.
Stratejinin üç temel vurgusu şunlar;
1- Kapsamlı ve insan merkezli HIV hizmetlerine eşit erişimi en üst düzeye çıkarmak,
2- HIV testine erişimin önündeki yasal ve toplumsal engelleri kaldırmak,,
3- HIV tedavisini tam olarak fonlamak, sürdürmek ve bunları sağlık, sosyal koruma ve insani yardım ortamları için geliştirilmiş sistemlere entegre etmek.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Genel Direktörü ve UNAIDS Destekleme Kuruluşları Komitesi Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus ise konu hakkında; “Dünya Sağlık Örgütü, toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini sona erdirme ve sağlık hakkı da dahil olmak üzere insan haklarını hayata geçirme konusundaki iddialı vizyonuyla önümüzdeki beş yıl için küresel AIDS stratejisini onaylamaktan memnuniyet duyuyor ve her ülkeden HIV mücadelesi boyunca eşlik etmesi için, cinsiyet normlarını dönüştürecek, damgalama ve ayrımcılığa son verecek ortaklara ve paydaşlara çağrı yapıyor.
Bu stratejinin tam olarak gerçekleştirilmesi için WHO, evrensel sağlık sigortasına giden yolda sağlık sistemlerini ve özellikle temel sağlık hizmetlerini güçlendirmek için tüm ülkeleri desteklemeye devam edecektir." şeklinde değerli bir açıklamada bulunmuştur.
Stratejide yer alan hedef ve taahhütlere ulaşılırsa, HIV ile enfekte olan bireylerin sayısının 1,7 milyondan (2019), 370.000'in altına (2025) düşürülmesi ve AIDS'e bağlı hastalıklardan ölenlerin sayısı 690.000’den (2019) 250.000'in altına (2025) düşecek. Çocuk yaş gruplarındaki yeni HIV enfeksiyonları hedefi ise 2019 verisi olan 150.000'den, 22.000'in altına düşürmek (2025).
Kırmızı Kurdele İstanbul'un dikkat çektiği nokta ise yukarıda bahsedilenlerden biraz farklı.
İnsan hakları, cinsiyet eşitliği ve haysiyet gibi kavramlar temelinde, HIV ile yaşayan ve HIV'den etkilenen herkes için damgalanma ve ayrımcılığı ortadan kaldırmayı hedefleyen Yeni Küresel AIDS Stratejisinin amaç ve hedeflerine ulaşmayı zorlaştıran faktörlerin başında ise ekonomik faktörler geliyor. Çünkü stratejiye göre, düşük ve orta gelirli ülkelerdeki yıllık HIV yatırımlarının 2025 yılına kadar 29 milyar dolar seviyesine çıkmak zorunda. Bu da 5 yıl için 13,7 milyar ABD doları yeni kaynak ihtiyacı demek. Dünya genelinde HIV ve AIDS'e yönelik harcamalara bakıldığında ise temel kaynağın yerel kaynaklar olduğunu ve üst-orta gelir grubundaki ülkelerin, düşük-orta gelirli ülkelere parasal desteğinin ancak kendi ihtiyaçları karşılandıktan sonra mümkün olabildiğini görüyoruz. Yani bu cesur stratejinin başarılı olabilmesi, ekonomik gelişim ve kalkınma süreçlerinde ilerlemiş ülkelerin, düşük ve düşük-orta gelirli ülkelere parasal desteğine bağlı.
Bunun ne derece gerçekçi bir beklenti olduğu sorusu üzerine sayfalar dolusu yazılabilir fakat cevaplamayı sizlere bırakıyoruz. #kirmizikurdeleistanbul #bilonemsekorun
