Saç dökülmesi (ve incelmesi) yaş alma sürecinin doğal bir parçasıdır ve HIV dışındaki pek çok nedene bağlı olarak da (Ör: sağlıklı yaşlanma) ortaya çıkabilir.
Güvenilir #hivbilgisi kaynağı #kirmizikurdeleistanbul, hakkında pek az Türkçe kaynak bulunan bu konuda hazırladığı bu #hivbilgisi yazısında, saç dökülmesine neden olan birkaç durumu ve bunların HIV pozitiflikle ve ilaç kullanmakla ilişkili olup olmadığını inceleyerek HIV saç döker mi sorusuna bilimsel cevap aradı. İyi okumalar.
www.kirmizikurdele.org #hivhakkindahersey
Yayına hazırlayan: Arda Karapınar, Tedavi aktivisti, Topluluk yazarı
Güncelleme tarihi: Eylül 1, 2022, Yayın tarihi: Aralık 7, 2020
(Güvenilir #hivbilgisi sağlayıcısı ve kaynağı www.kirmizikurdele.org ve @redribbontr sosyal medya hesaplarındaki #hivbilgisi içerikleri ve tüm içerikler KAYNAK GÖSTERMEK ŞARTIYLA herkesin paylaşımına açıktır. Paylaşımlarınızda web-sitemizi kaynak göstermenizi/mention/etiket vb. yapmanızı rica ederiz. Bunlar dışında özel olarak izin sormanıza gerek yoktur.)
-Telogen effluvium ne demek?
"Telogen", dinlenme durumunda olduğu için büyümeyen saçları ifade eden bir tanım. "Effluvium" ise saç dökülmesi anlamına gelen bilimsel bir kelime. Telogen effluvium (TE), yoğun miktardaki saç kılının büyümesinin bir süre/çok uzun süre durması durumunda ortaya çıkar. Yeni saçlar nihayet uzamaya başladığında, kalan tüyleri dışarı iterek dökülmesine neden olur.
Şu aşamada TE hakkında az şey biliniyor. Buna bağlı olarak HIV ile yaşayan bireylerin bu duruma yatkın olduğuna dair kısıtlı miktarda araştırma sonuçları olduğu gibi, bir ilgisi olmadığını söyleyen uzmanlar da var.
Peki HIV ilaç tedavisinde kullanılan ilaçlar dökülmeye sebep olurlar mı? Bu tip dökülmesi, AZT, Crixivan, Atripla gibi eski kuşak HIV tedavisi ilaçlarının (ART) yaygın görülen bir yan etkisiydi. Bu ilaçlar günümüzde neredeyse hiç kullanılmıyor. Bazı istisnai vaka çalışmaları bildirilmiş olsa da, günümüzdeki HIV ilaç tedavisinde kullanılan ilaçların genellikle saç dökülmesine neden olmaz. Böyle yoğun bir ilaç yan etkisi bildirilmemiştir.
-HIV ve TE (Telogen effluvium) ilişkisi
TE herhangi bir enfeksiyon, kronik hastalık, fiziksel veya psikolojik stres ve yetersiz beslenmeden (özellikle protein eksikliği) ötürü gelişebilir. Bu faktörlerin tümü aynı zamanda HIV ile de ilişkilidir. Bu faktörlerden herhangi biri tek başına bir kişinin bağışıklık sisteminde şok etkisi yaratabilir ve saç dökülmesine neden olabilir. Bu şoka bağlı olarak bireyin saçının yarısına dahi varabilecek orandaki bir kısmı iki ay içinde dökülebilir. Fakat bu cümle sizi ürkütmesin. Bu her zaman mümkün olan bir şey değil. Böyle bir durum görüldüğünde ise tamamen stres kaynaklı ve geçici bir durum da olabilir. Yani telaşa mahal yok. Yapılacak ilk iş, hemen HIV tedavisi takibinizi sürdüren hekiminize ulaşmanız ve onun görüşlerine başvurmanız olmalı.
-Yoğun saç dökülmesi ve HIV
Diffuse alopecia (DUPA saç dökülmesi) kafa derisinin her yerinden yoğun saç dökülmesi durumudur ve bağışıklık bozukluklarına eşlik eden bir durum olduğu söylenir. 2006 yılında yayınlanan bir araştırmaya göre, HIV ile yaşayan bireylerin yaklaşık yüzde 7'si yaygın Diffuse alopecia bildirmiştir. (1)
-Cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve saç dökülmesi
Cinsel yolla bulaşabilen bir enfeksiyon olan Sifiliz saç dökülmesine sebep olabilir (2)
Genital herpes tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir ilaç etken maddesi olan asiklovir de saç dökülmesine neden olabilir. Bu ilaç HIV enfeksiyonu ile birlikte gelişebilen cilt, göz, burun ve ağız uçuklarını tedavi etmek veya önlemek için reçete edilebilir zaman. Asiklovir ayrıca dilde veya yanakta tüylü, beyaz lekelere neden olan HIV ile ilgili bir durum olan lökoplaki tedavisinde de etmek için kullanılır. Dolayısıyla siize asiklovir içeren bir ilaç yazıldıysa, hekiminizden ilaç-ilaç etkileşimini kontrol etmesini, ettiyse sizi bu konuda bilgilendirmesini rica edebilirsiniz. HIV ilaçları ile diğer ilaçların etkileşimleri konusunda #hivbilgisi edimek için #hivhakkindahersey sayfalarımızdaki HIV ve ilaç etkileşimi bölümümüzü mutlaka okuyun.
-Saç dökülmesi tedavisi
Yukarıda belirtilen sorunlardan herhangi birinin neden olduğu saç dökülmesi çoğu zaman geçicidir. TE durumunda saçların yeni saç çıktığı için döküldüğünü hatırlamak da dönemli.
Doğal yaşlanma süreçlerinin neden olduğu saç dökülmesinin dışında, ilaçları değiştirmek ve doğru beslenmek saç dökülmesini önlemeye yardımcı olabilir.
Bu konudaki önerimiz saç dökülmesini tespit ettiğiniz ilk anda hiç gecikmeden durumu HIV tedavi ve takibinizi sürdüren hekim ile paylaşarak görüş ve önerilerini almanızdır. Çoğu zaman yaşam tarzınızda yapacağınız değişikliklerle ve/ya da ufak stres yönetimi müdahaleleriyle saç dökülmesi sorunu ortadan kalkabilir.
-Sağlıklı bir yaşam, sağlıklı saçlar
Saç dökülmesi bir zamanlar yaygın olarak HIV ile ilişkilendirilse de, günümüz HIV tedavisi ilaçları saç dökülmesine neden olmaz. Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdüren HIV pozitif bireyler genellikle görünüşlerini ve sağlıklarını kaybetmezler.
Doğru tedavi sadece Belirlenemeyen eşittir Bulaştırmayan sayesinde virüsün kondomsuz ilişkilerde bile cinsel partnerlere bulaştırılmasını engellemekla kalmaz, aynı zamanda HIV ile yaşayan bireylerin de HIV taşımayan bireyler kadar uzun ve sağlıklı bir yaşam sürdürmelerine olanak tanır.
Belirlenemeyen eşittir Bulaştırmayan hakkında detaylı bilgi için tıklayın. #hivbilgisi blogumuza dönmek için tıklayın. #hivhakkindahersey sayfalarımıza dönmek için tıklayın.
