Yayına hazırlayan: Kağan Çavuşoğlu, Aktivist
(Türkiye’nin #hivbilgisi sağlayıcısı ve kaynağı www.kirmizikurdele.org ve @redribbontr sosyal medya hesaplarındaki #hivbilgisi içerikleri ve tüm içerikler KAYNAK GÖSTERMEK ŞARTIYLA herkesin paylaşımına açıktır. Paylaşımlarınızda web-sitemizi kaynak göstermenizi/mention/etiket vb. yapmanızı rica ederiz. Bunlar dışında özel olarak izin sormanıza gerek yoktur.
Geride bıraktığımız Ocak ayının sonunda, ilginç bir haber ekibimizin dikkatimizi çekti ve ben de düştüm peşine.
Star adındaki robot öyle bir şey yapmış ki, HIV’e yönelik forumlarda, araştırmacıların yazılarında, tartışmalarda ‘’Cerrah Robot Star’’ gündemin starı olmuş.
Konuyu takip edip derinlemesine bir araştırma yapınca, kendimi kocaman bir bilgi denizinde buldum ve taşlar yerine oturdu. O günden beri de geleceğe ve teknolojinin nimetlerini doğru kullanmaya olan inancım daha da arttı. Gelin beraber inceleyelim.
-“Hopkinslerden John..”
Bazı ameliyatlar karmaşıklıkları ve zorluk dereceleri bakımından cerrahları düşündürür niteliktedir. Özellikle mide ve bağırsak (gastrointestinal) ameliyatları, bu grup içerisinde yer alır. Çünkü operasyon sırasında gerçekleşebilmesi olası bir hata, mesela dikiş sırasında elin titremesi ile bağırsak ya da mideye zarar verilmesi, hayati tehlikeye yol açabiliyor. Benzeri operasyonlarla, halk tabiriyle “masada kalan”lar da yok değil.
İşte bu kadar önemli bir konu başlığında, John Hopkins Üniversitesi araştırmacıları, çığır açacak teknolojik bir buluşa imza attılar. Araştırmacıların geliştirdikleri Smart Tissue Autonomous Robot - STAR (Yumuşak Doku Otonom Robotu) geçtiğimiz Ocak ayında, hiç insan müdahalesi olmadan ilk yumuşak doku laparoskopik operasyonu başarıyla tamamladı. Hem de standartların üstünde bir performansla! Operasyonun şimdilik insan değil, bir çiftlik domuzu üzerinde uygulandığını belirtelim ve gelin sonuca, potansiyel faydalara odaklanalım.
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi, yumuşak doku operasyonlarının niteliği ve olası komplikasyonları nedeniyle, operasyon sırasında öngörülemeyen gelişmeler yaşanabiliyor. Bağırsak dokusunun iki ucunun birbirine bağlanması prosedürü olan anastomoz ise STARcığımızın uzmanlaştığı ya da uzmanlaşmaya çalıştığı alan diyelim ve ekleyelim: Böyle bir operasyonun sadece bir robot tarafından, baştan sona gerçekleşmesi için biraz daha zamanımız var. Olsun, tıp fakültesi 6 yıl, elbet öğrenir. Kimler öğrenmedi, o mu öğrenemeyecek! Ben, geliştirdiği teknolojiler ve geleceğin tıbbını şekillendirmek adına yaptığı çalışmalarla fark yaratan Hopkinslerden John’a güveniyorum.
-Tamam da ne ilgisi var?
Bazılarınız bu yazıyı okurken, “acaba nereye bağlayacak” diye düşündünüz değil mi?
Merak etmeyin.
Hepinizin hak vereceği, çok anlamlı bir yere bağlayacağım;
Yıl 2022.
Son birkaç ay içerisinde, sadece Kırmızı Kurdele İstanbul’a hatırı sayılır miktarda “tedaviyi reddeden hekim” olayı raporlandı. Bunların arasında hemoroid operasyonunu reddeden genel cerrah, rahim ağzı kanseri patolojisi bulunan hastayı tedaviyi reddeden kadın hastalıkları uzmanı, saç ekimini prosedürünü uygulamayı reddeden plastik cerrah, hastasının yıllardır HIV ile yaşadığını öğrenince vermiş olduğu operasyon fiyatını “riskli olduğu gerekçesiyle” çarpı 10 yapan KBB uzmanı, dahası ve en komiği lazer epilasyon uygulaması reddeden dermataloji uzmanı var.
(*Dermatoloji uzmanları eğitimleri ve meslek pratikleri gereği cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar konusunda uzmandır ve dermatoloji uzmanlığının Türkçe karşılığı “Deri ve Zührevi Hastalıklar” olarak geçer.)
Ve üstelik bu örneklerdeki insanlar tam uyumlu bir biçimde en az iki yıldır HIV ilaç tedavisi sürdürmekteydi ve viral yükleri belirlenemeyen seviyedeydi!
İşte tam da bu yüzden, ben STAR robot ve benzerlerinin gelecekte çok başarılı işler yapacaklarına güçlü bir şekilde inanıyorum ve onların potansiyellerine inanmaya devam edeceğim. Hatta öyle başarılı olacaklar ki, HIV testi sonucunun pozitif olduğunu görünce, hastayı dinlemek ve anlamak yerine tüm tedavi olasılıklarını kapı duvar kapatan, ve hastalara potansiyel nükleer bomba muamelesi yapan cerrahlar yerine, sizin kim olduğunuzla ilgilenmeyen ve sizi tedavi etmek için koşulsuzca süspansiyonlarını devreye sokan robotlarla mutlu mesut yaşayacağız ve tüm sorunları aşacağız. Varsın bundan sonrasını Hipokrat yemini ettiklerini unutmuş cerrahlar düşünsün!
www.kirmizikurdele.org #hivhakkindahersey
