​

​

- Çeviride neden ''Belirlenemeyen'' ve ''Bulaştırmayan'' terimleri kullanıldı?
Neden bulaşmayan değil de "BULAŞTIRMAYAN" denilmeli?

​

​

​İngilizce orijinal adı Undetectable = Untransmittable olan kampanyanın farklı ülke ve dillerdeki tüm çevirilerinde birinci ve ikinci kelimenin

aynı harfle başlaması kampanya kurgusu ve iletişimi açısından global bir prensip.

Nitekim kampanya farklı ülkelerde N = N, I = I, J = J, K=K gibi kısaltmalarla anılıyor.

​

Undetectable kelimesinin en yaygın Türkçe karşılığı tespit edilemez olmakla birlikte, kelimenin yorumlarından biri de belirleneyemendir ve

bir şeyin varlığının şüphe götürmez olduğu ancak o şeyin belirgin bir biçimde fark edilemiyor/görülemiyor yani belirlenemiyor

oluşunun vurgulanması anlamında BELİRLENEMEYEN kelimesi seçilmiştir. Bu, HIV ilaç tedavisinin vücuttaki virüsü baskılaması

ve vücutta/hücrede etkisizce gizlenir hale getirmesi durumunun çok net bir tarifidir.

 

Kafa karıştıran esas konu ise ikinci B.
Çeşitli farklı çevirilerde Bulaşmayan, Bulaşmaz gibi mesajı tam aktarmayan, HIV pozitifleri güçlendirmekten uzak ifadeler de görülebilir.

Ancak kampanyanın ve kampanyanın temelindeki ana mesajın ruhunun ve kanıtların güçlülüğünün vurgulanması açısından en uygun çeviri BULAŞTIRMAYANdır. ÇÜNKÜ BU KAMPANYANIN TEMELİNDEKİ ÖZNE HIV DEĞİL HIV POZİTİF KİŞİDİR. Kampanya, B eşittir B'den önce

sürekli tehdit olarak görülen ve ötekileştirilen HIV pozitif kişinin özgürleşmesi ve özgüveninin yeniden inşası üzerine kurulmuştur.

 

Kişinin HIV ilaç tedavisine bağlı olarak virüsü kondomsuz ilişkilerde bile hiç kimseye

bulaştırmayacağını en iyi vurgulayan kelime BULAŞTIRMAYANdır.

 

Yani özetlersek belirlenemeyen şey virüstür, bulaştırmayan ise HIV pozitif kişidir.
 

Bu nedenle "BULAŞTIRMAYAN", "SIFIR RİSK" gibi HIV pozitifleri güçlendiren betimlemeleri özellikle tercih ediyoruz.

​

Bu betimlemeleri andırsalar da, mesajı doğru aktarmaktan uzak (bulaşmaz, bulaşmayan vb.) bazı ikincil betimlemeler temel

mesajı ve vurguyu zayıflatan söylemler olarak HIV pozitiflere hiçbir fayda sağlamıyorlar.

​

Dolayısıyla hem Belirlenemeyen hem de Bulaştırmayan kelimeleri kampanyanın ruhuna, vurgusuna ve ana mesajın üzerinde

yükseldiği psikolojik temele en uygun kelimeler olarak yaklaşık iki haftalık titiz bir çalışmanın sonucu olarak seçilmiştir.
 

Nitekim Undetectable = Untransmittable kampanyası orijinal bildirisini imzalayan otorite kuruluşlardan biri olan

CDC, Belirlenemeyen eşittir Bulaştırmayan'ı şöyle duyuruyor;

​

"A person with HIV who takes HIV medicine as prescribed and gets and stays virally suppressed

or undetectable can stay healthy and will not transmit HIV to their sex partners".
 

Yine bildiri imzacısı ve otorite kuruluşlardan biri olan UNAIDS'in

Belirlenemeyen eşittir Bulaştırmayan duyurusu ise şöyle;

;

"People living with HIV on antiretroviral therapy who have an undetectable level of

HIV in their blood have no risk of transmitting HIV sexually"

 

 

Görüldüğü gibi her iki (ve tüm diğer) belgede de temel vurgu kişi ve kişilerdir ve

bu yüzden terim Belirlenemeyen eşittir Bulaştırmayan olarak kullanılmalıdır.

​

- Kırmızı Kurdele İstanbul Belirlenemeyen eşittir Bulaştırmayan Bildirisi hakkında ne diyor?
 

Kırmızı Kurdele İstanbul’un B=B kampanyasına imza koyarken yaptığı açıklama şöyle; “Kırmızı Kurdele İstanbul olarak,

cinsellik hakkında konuşmanın dahi yüksek düzeyde tabu sayıldığı bir toplumda HIV aktivizmi yapıyoruz.

​

Bu yüzden, virüsü baskılanmış HIV pozitif bireylerin de normal bir cinsel yaşam sürdürebileceğine ilişkin tüm bilimsel kanıtlar bizim için

çok önemli. Çünkü HIV pozitif bireylerin aldığı açık ya da üstü örtük tüm mesajlar, onların ötekiler için tehlikeli olduğu yönünde.

Oysa araştırma sonuçları, başarılı bir tedavinin bulaş riskini, yok düzeyine indirdiğine ilişkin güçlü kanıtlar sunuyorlar.

 

Uluslararası güncel HIV bilgisinden hareketle aktivizm yapan bir sivil toplum kuruluşu olarak bu bilgileri paylaşıyor

ve ekliyoruz; korunma eyleminin tüm diğer olasılıklar göz önünde bulundurularak sürdürülmesi hala önemli!

 

Fakat bir diğer önemli şey ise korunma eyleminin iki taraflı bir karar gerektirdiği ve tüm sorumluluğun HIV pozitif bireye yüklenmesinin, HIV’e

ilişkin bir başka önyargı olduğunun kabul edilmesidir. Bu yüzden, HIV pozitif bireyleri kendileri ve bedenleriyle barışık ve kendilerine daha

güvenli hale getirecek tüm bilimsel kanıtları mutlulukla karşılıyor, birlikte hareket çağrısı yapan tüm uluslararası

bildirileri cesaretle imzalıyoruz.”

İlgili bağlantılar;

#hivbilgisi: 9 soruda Belirlenemeyen eşittir Bulaştırmayan

#hivbilgisi: B eşittir B önyargı ve ayrımcılığı da önler mi?

www.kirmizikurdele.org/viralbaski
www.kirmizikurdele.org/besittirb

www.kirmizikurdele.org/tasp
www.kirmizikurdele.org/art
 

www.kirmizikurdele.org

#hivhakkindahersey

#hivindogrusu

​