HIV kolay bulaşır mı, b eşittir b, aids testi, hiv testi, pcr, prep, pep, aids bulaşır mı, b=b, hiv belirtileri
Her ne kadar bırakması büyük çoğunluk için hayli zor olsa da, sigara ve alkolün genel sağlık üzerindeki olumsuz etkileri herkes tarafından bilinir.
Konu HIV'in sigara ve alkolle ilişkisi olduğunda ise durum biraz daha karışık. Son yıllarda HIV tedavisinde görülen hızlı gelişmelere paralel hızda
çoğalan bilimsel çalışmaların önemli başlıklarından biri de sigara, alkol ve HIV’in sağlık üzerindeki etkileri.
Doğruluğu bilimsel olarak ispatlanmış ve kolay anlaşılır #hivbilgisi üretmek hedefimize uygun olarak, Türkçe'de pek az kaynak bulunan bu önemli
başlıklar altında yapılmış uluslararası çalışmaları inceleyip derleyerek, her zaman başvurulacak bir kaynak hazırladık.
-HIV ve SİGARA-
Eğer sağlığınızla ilgili endişeler taşıyorsanız yapabileceğiniz en iyi şeylerden biri sigarayı bırakmak ya da henüz başlamadıysanız hiç başlamamaktır.
İnsan sağlığını en olumsuz etkileyen şeylerden biri olarak da bilinen sigara, 70’i doğrudan kansere neden olan 7000’den fazla kimyasal içerir.
Bu maddeler içerdikleri karbon monoksitten dolayı kanınızdaki oksijen seviyesini düşürerek, organlara ulaşması gereken enerji seviyesinin de
düşmesine neden olur.
Ayrıca sigara içmek, kan basıncı, doğurganlık, cilt, diş ve akciğerleri etkileyerek kanser, kalp hastalığı ve felç gibi riskleri de arttırır.
Ocak 2015’de poz.com’da yayınlanan bir çalışmaya göre hem HIV tedavisi (ART) görüp, hem de sigara içmeye devam eden
HIV pozitif bireylerin ölüm riski sigara içmeyenlere oranla iki kat fazladır.
-Sigara HIV pozitif bireyler için sorunlara sebep olur mu?-
Yukarıda da referans verdiğimiz araştırmaya göre HIV ilaç tedavisi gören ve sigara içen bireylerin ölüm riski iki katına çıkmaktadır.
HIV ilaç tedavisi gören ve sigara içmeyen bireyler için ömür beklentisi ise normal seviyededir. Tam da bu noktada, günümüzdeki gelişmiş
HIV ilaçları sayesinde HIV pozitifler için beklenen ömür süresinin HIV negatif bireylerle aynı seviyelerde olduğunun altını özellikle çizmeliyiz.
Bununla birlikte, bazı çalışmalar HIV ile yaşayan kişiler arasında sigara tüketme alışkanlığının HIV negatif bireylere oranlar daha yüksek olduğuna işaret ediyor. HIV’in kendisinin kardiyovasküler sorunlara sebep olan veya hızlandıran kolesterol değerlerinde değişiklikler yapabilme olasılığı da üzerinde durulmaya değer başka bir bulgu. Eğer bu karışıma sigarayı da eklerseniz, riskleri arttırmış olacağınız gerçeği iyice belirginleşecektir.
Tüm bu bulgular sağlıklı ve normal bir ömür süresi için sigara bırakmayı denemenin ne kadar önemli olduğunu gösteriyorlar. Bu kararı almak ve
uygulamak kimileri için anlık bir meseleyken, kimileri için karmaşık bir hal alabilir. Ancak farklı yardım ve destekleri değerlendirerek sigarayı
bırakmak mümkündür.
-Eğer HIV taşıcısıysanız sigara içmeye daha mı yatkınsınız?-
Bir başka Amerikan araştırması, 'değiştirilebilir kanser riskleri' oranlarının, HIV pozitif kişilerde daha yüksek olduğu sonucuna ulaşmıştır.
Belirli düzeyde kontrol edebildiğimiz 'değiştirilebilir kanser riskleri' örnekleri şunlardır:
Sigara tüketmek,
Alkollü içkiler tüketmek
HPV enfeksiyonu
ve
Hepatit B, C enfeksiyonları
Çalışma, HIV ile yaşayan kişilerde, bu değiştirilebilir risklerin genel nüfusa kıyasla daha yüksek oranlarda gerçekleştiğini göstermiştir. Söz konusu çalışmaya katılan HIV pozitif bireylerin %54’ü sigara kullanıyorlardı. Bu oran, çalışmanın yapıldığı ülke olan Amerika nüfusundaki genel sigara tüketimi oranına göre yaklaşık bir buçuk – iki kat kadar daha yüksektir.
-Sigarayı nasıl bırakabilirim?-
Sigarayı bırakmak için eksik olanı yerine koyma ya da karşılama tedavisi olarak adlandırılabilecek, nikotin ihtiyacını karşılayacak alternatif ürünler kullanmak mümkün. Bunlar; nikotin bantları, pastiller, sakızlar vb. şeklinde olabilir ve nikotin isteği yavaş yavaş geçene kadar kullanılabilir. Bu konuda doktorunuza ve sigara bırakma poliklinikleri ile Alo 171 hattına danışmanız, sigarayı bırakmak konusunda planlı ve istikrarlı hareket etmenizi sağlayabilir.
-Elektronik sigarayı denemeli miyim?-
Pek çok sigara kullanıcısı elektronik sigaranın, sigarayı bırakma konusunda yardımcı olduğunu belirtmiştir. Elektronik sigaralar bağımlılık yaratan nikotini içerebilmesine rağmen, kanser ve kalp hastalığına neden olan ve sigara dumanında bulunan tüm toksinleri içermemektedir.
İngiliz ulusal sağlık hizmeti kuruluşu NHS, elektronik sigaraların, normal sigara içimine göre daha az kötü olduğunu belirtmişse de, elektronik sigaranın içindeki kimyasal maddelerin de zararlı olduğu hakkındaki tartışmalara dikkat çekmeyi de ihmal etmiyor.. Şu ana kadar elektronik sigaraların etkileri hakkında çok geniş çaplı bir çalışma yapılmadı.
HIV ve ALKOL
Alkol HIV pozitif bireyler için sorunlara sebep olur mu?
Yapılan pek çok araştırma, alkolün HIV ile yaşayanlar için biraz daha fazla zararlı olabileceğini doğruladı.
Buna ek olarak, çok sayıda çalışma, haftada 14 birimden fazla alkol alınmamasını tavsiye etmeye devam ediyorlar.
-Ne miktarda alkolü gönül rahatlığıyla tüketebilirim?-
Yukarıda da söylediğimiz gibi, resmi sağlık tavsiyeleri haftada 14 birimden (birimlerin nasıl hesaplanacağına ilişkin tablo aşağıda) fazla alkol alınmamasını tavsiye ediyor. Daha önce bu değer haftada 21 birim olarak tavsiye ediliyordu.
Elbette haftada 14 birim tavsiye ediliyor diye bunu sonuna kadar kullanmamak iyi bir fikir. Ancak ille de içecekseniz bu miktarı günlere bölmek, ilk cümledeki kadar olmasa da bir başka iyi fikir! Aşırı alkol tüketiminin hastalanmalar, yaralanmalar vb. sebeplerden doğacak riskleri arttırdığını
bir de Kırmızı Kurdele İstanbul hatırlatmış olsun.
Tavsiye edilen alkol tüketim miktarındaki değişikliğin nedeni ise; alkol tüketenlerdeki ağız, boğaz ve göğüs kanseri, felç, kalp hastalığı,
karaciğer hastalığı gibi beyin ve sinir sistemi hasarı riskinin artış göstermesi.
1995 yılından önceki tavsiyelerde, az miktarda alınan alkolün kalp üzerinde olumlu etkileri olabileceği düşünülüyordu. Yeni çalışmalar
bu faydanın sadece 55 yaş üzeri ve haftada beş birimden az alkol tüketen kadınlar için söz konusu olduğunu ispatladı.
-HIV pozitif olmam içeceğim miktarı etkiler mi ?-
Kesinlikle evet.
YALE Üniversitesinde yapılan Veterans Aging Cohort Study (VACS) araştırması, HIV ile yaşayan bireyler için alkolün kötü olup olmadığını öğrenmekiçin erkek gaziler üzerinde bir çalışma yaptı. Çalışmaya katılan erkekler haftada 13 birimden fazla alkol aldıklarında,
HIV negatif erkeklere oranla daha fazla ölüm riski taşıdıkları sonucuna vardı.
Bu sonuç yeni yönergelerde belirtilen haftada 14 birim önerisiyle birebir örtüşüyor.
Başka bir VACS çalışması gösterdi ki; özellikle viral yükü henüz Belirlenemeyen seviyede olmayan bireyler daha az içki ile sarhoş olabiliyorlar.
Kulağa çok daha ekonomik ve eğlenceli geliyor ama emin olun öyle değil.
Bu çalışmada sadece HIV pozitif erkeklerdeki alkolün etkileri incelendi, ancak biliniyor ki bir birim alkol kadınlara erkeklerden daha çok zarar veriyor. Araştırmacılar, bu çalışma kadınlar üzerinde yapıldığında da aynı sonuçları vereceğini, hatta haftalık önerilen birim düzeyinin
daha da düşük olabileceğini söylüyorlar.
-Nedir bu bir birim ölçüsü?-
Bir birim, 8 gram ya da 10 ml saf alkole eşdeğerdir.
Alkollü içki çeşitlerine göre birimler şöyle örneklendirilebilir;
Şarap 1 küçük kadeh: 1.5 birim
Şarap 1 standart kadeh : 2.1 birim
Şarap 1 büyük kadeh: 3 birim
Şarap 1 Şişe: 10 birim
Light Bira 1 bira bardağı: 2 birim
Bira 1 Bira Bardağı: 3 birim
1 Kadeh Viski : 1 birim
Çeşitli 14 birim örnekleri ise şöyle;
6 bardak şarap
6 bardak bira
5 bardak meyve şarabı
14 kadeh viski
-Bu 14 birimin hepsini tek seferde içersem?-
Yapmasanız daha iyi. Zira çok da iyi bir fikir değil!
Hayır ben ille de yapacağim diyorsanız, bu 14 birimi tek seferde içmekle ilgili verilebilecek en tavsiyeler ancak şunlar olabilir;
- İçeceğiniz miktara mutlaka sınır koyun,
- Gıda ile eş zamanlı tüketin,
- Kadehler arasında mutlaka su için.
-Alkol tüketimi HIV tedavimi etkiler mi? Alkolün HIV ilaçları ile etkileşimi var mı?-
Alkol ve HIV ilaçları arasında doğrudan bir etkileşim olmadığı biliniyor.
Fakat şu bilgi çok önemli; eğer alkolden dolayı, ilacınızı içtikten kısa bir süre sonra kustuysanız dozunuzu tekrarlayın.
Ancak en olumsuz etkilerden birisi, alkolün etkisiyle HIV ilaçlarını almayı unutabilmektir. Bunun dışında, zaten söyledik ama tekrar tekrar
söylemekte yarar var; ağır içki kullanımı sağlığınıza ağır zararlar verir.
Eğer aşağıdaki durumlardan en az birine sahipseniz alkol tüketiminizi minimuma indirmeniz veya daha iyisi, tamamen bırakmanız öneriliyor.
- Hepatit gibi bir karaciğer hastalığınız varsa, (HIV ilaçlarının faydasını görmek için sağlıklı bir karaciğere ihtiyacınız var)
- CD4 sayısı düşük ise (yani, zayıf bir bağışıklık sistemine sahipseniz)
- HIV ilaçlarını kullanmaya başlamadıysanız (alkol kullanımı bağışıklık sisteminizi düşürecek ve enfeksiyonlardan kurtulmanız yavaşlayacak),
- Kanınızdaki yağ oranı yüksekse.
-Hamileyken alkol kullanabilir miyim?-
Bu soruyu hiç sormadınız sayıyoruz.
Alkol ve sağlıklı tüketim hakkında daha fazla bilgi için;
Aklınıza takılan tüm soruları önce enfeksiyon uzmanınıza, daha fazla bilgi ve yardım gerekiyorsa onun yönlendirmelerini takip ederek
farklı uzmanlara yöneltmekte ve daha az alkol tüketmenin, gerekiyorsa bırakmanın yollarını aramakta fayda var.
Daha uzun ve sağlıklı yaşam hakkında daha fazla bilgi edinmek ve bu bilgilerin gereklerini yapmak,
herkes için olduğu gibiHIV ile yaşayan bireyler için de oldukça önemli.
www.kirmizikurdele.org
#hivhakkindahersey
#hivindogrusu
sayfalarımıza dönmek için tıklayın