Viral sıçrama (blips) nedir

- HIV ilaç direnci nedir? Nasıl oluşur? - 

​

HIV insan vücuduna yerleştikten sonra vücutta çoğalmaya başlar. Virüsün doğası budur. HIV böyle var olur, böyle hayatta kalır ve vücutta çoğalırken bazen biçimini ya da davranış şeklini değiştirip mutasyona uğrar yani davranışlarına başka davranışlar, özelliklerine bazı başka özellikler ekleyebilir.

---HIV'in vücutta nasıl çoğaldığı, adım adım ilerleyişi ve bugün HIV tedavisinde kullanılan ilaç sınıflarının nasıl belirlendikleri hakkında detaylı bilgi için herkesin #hivbilgisi kaynağı olan #hivhakkindahersey  sayfalarımızdaki  HIV yaşam döngüsü başlıklı #hivbilgisi yazımızı buraya tıklayarak okuyabilirsiniz---


İşte bu mutasyonlar zaman zaman HIV ile yaşayan bir kişi HIV baskılayıcı tedavi ilaçları (ART) kullanıyor olmasına rağmen gelişebilir ve bu da ilaç direnci oluşmasına neden olabilir. Mutasyona bağlı bu ilaç direncine sebep olan şey genellikle tedavi uyumsuzluğu, sıklıkla doz atlamak, ilaç alma saatlerine sadık kalmamak yani özetle ilaçları reçete edildiği biçimiyle almamaktır.

Bu ilaç direnci geliştiğinde, vücuttaki HIV’i baskılayarak kontrol altına alan HIV tedavisi ilaçlarının artık yeteri kadar etki göstermiyor olmasından bahsedilebilir.

Diğer bir  ifadeyle, o esnada kullanılmakta olan HIV tedavisi ilaçları, virüsün kendisini kopyalayarak çoğalmasını engellemeyi başaramaz

hale gelir. Bu durumda da ilaç direnci, HIV tedavisi başarısızlığına neden olur ki bu asla arzu edilmeyen bir şeydir.

​

- İlaç direnç türleri - 

​​​

İki tür ilaç direnci var: tedavi ile ilişkili HIV ilaç direnci ve aktarılmış HIV direnci.

 

Tedavi ile ilişkili ilaç direnci, kişinin vücudunda HIV ilaç tedavisine (ART) ait ilaç etken maddelerinin yetersiz ya da düzensiz seviyelerde bulunması nedeniyle virüsün tekrar CD4 hücrelerine saldırarak kendisini kopyalamaya başlama becerisi kazanması şeklinde olmaktadır.

 

Bu sebeple, HIV tedavisine harfiyen bağlılık ve sürdürülebilir bir viral baskılama yani viral yükün sürekli B (belirlenemeyen) seviyede tutulması çok önemlidir.

​
- Aktarılmış direnç nedir? - 

Günümüzdeki gelişmiş ilaç tedavisi ve seçenekleri sayesinde belirlenemeyen seviyeye baskılanan ve bu seviyede tutulduğunda cinsel yolla
*bulaştırılamayan/aktarılmayan HIV, ilaç direnci söz konusu olduğunda ise yeniden insandan insana geçebilmekte/bulaşabilmektedir.

Bu duruma ise “aktarılmış direnç” denir.

.ıI *Detaylı bilgi için #hivbilgisi okuma önerisi; Belirlenemeyen eşittir Bulaştırmayan (B=B) hakkında en çok sorulan 9 soru, 9 cevap Iı.

Aktarılmış dirençli bir HIV tip ile enfekte olan ve yaşayan bir birey, doğal olarak bir ya da birden fazla HIV tedavisi ilacına
(molekülüne), belki daha ilaç tedavisine başlamadan dirençli hale gelebilir..

Yani eğer virüsün x kişiye geçişine kaynak olan y kişisi a ve b ilaçlarını kullanırken direnç geliştirmiş ise y kişisi HIV ilaç tedavisine a ve b ilaçlarını ve hatta o ilaçları da kapsayan ilaç sınıfının tamamını kaybetmiş olabilir. Dolayısıyla HIV ilaç direnç testleri
HIV tedavisinin temel ayaklarından biridir.

​​​

.ıI Detaylı bilgi için #hivbilgisi okuma önerisi; HIV tedavisi boyunca kullanılan testler Iı.

​​​

 - HIV ilaç direnç testi nedir? - 

​​​

HIV İlaç direnci testi, bir kişide herhangi bir HIV tedavisi ilacına direnç olup olmadığını anlamak amacıyla yapılan temel bir kan testidir.  

 

Direnç testleri ART kullanımına başlamadan önce yapılması gereken ve mevcut tüm tedavi kılavuzlarının önerdiği bir testtir. Bu test, ilaç tedavisine başlama kararı verdiğinizde, mevcut ilaç seçenekleri bakımından yol gösterici olacaktır.

Bu testler aynı zamanda, tedavisi sürecinde beklenmedik virüs miktarı (viral load, virus yükü) değişimleri olan kişilerde de kullanılmaktadır. 

 

HIV pozitif kişiler, durumu öğrendikleri yani pozitif HIV tanısı aldıkları andan itibaren mümkünse hemen HIV baskılayıcı ilaç tedavisine başlamalıdırlar.

.ıI Detaylı bilgi için #hivbilgisi okuma önerisi; HIV ilaç tedavisi (ART) Iı.

 

Ancak mümkünse HIV tedavisine başlamadan önce, ilaç direnci testi yapılması gerekmektedir. İlaç direnç testi bireye uygulanacak HIV tedavisi rejiminin işe yarayıp yaramayacağını anlamaya yardımcı olacaktır. Ancak bazı durumlarda, özellikle ilaç direnç testi kolay erişimin olmadığı durumlarda HIV tedavisi ilaçlarına hemen başlanabilir ve aynı zamanda da ilaç direnci testi yapılıp sonucu beklenebilir ve gelen sonuç olumsuzsa, sonuca göre hızlıca tedavi rejimi değiştirilebilir.
 

HIV tedavisine bir kere başlandığında, kişinin HIV viral yükü düzenli olarak (kandaki virüs miktarı), viral yük testiyle (HIV RNA) takip edilir.
 

Eğer tedaviye rağmen kişinin viral yükünde beklenen azalma olmuyorsa, bu durumda ara dönem ilaç direnci testi de uygulanıp, kişinin kullanılmakta olan ilaca direnci olup olmadığı kontrol edilebilir. Eğer bu ara dönem ilaç direnci testinde bir olumsuzlukla karşılaşılırsa, kişinin o ilacı ne kadardır kullandığından bağımsız olarak yeni bir tedavi rejimi uygulamasına geçilebilir.​

 

 - ART’lere ilaç direnci gelişmesi - 

​​​